Mối đe dọa, sự dễ bị tổn thương, rủi ro
✅ Mối đe dọa (Threat), Sự dễ bị tổn thương (Vulnerability), Rủi ro (Risk) trong An ninh mạng (Cybersecurity)
1. Mối đe dọa (Threat) — Là gì?
Định nghĩa: Mối đe dọa là bất kỳ tác nhân, sự kiện hoặc tình huống nào có khả năng gây hại đến hệ thống, dữ liệu hoặc tổ chức.
Hiểu đơn giản: Mối nguy hiểm có thể xảy ra và làm hại hệ thống.
Ví dụ mối đe dọa:
Hacker tấn công để đánh cắp dữ liệu.
Virus, mã độc, ransomware.
Nhân viên nội bộ làm rò rỉ thông tin.
Thiên tai: lũ lụt, động đất làm hỏng máy chủ.
2. Sự dễ bị tổn thương (Vulnerability) — Là gì?
Định nghĩa: Sự dễ bị tổn thương là lỗ hổng, điểm yếu trong hệ thống, phần mềm, phần cứng hoặc quy trình có thể bị khai thác bởi mối đe dọa.
Hiểu đơn giản: "Điểm yếu" mà hacker hay sự cố có thể lợi dụng.
Ví dụ sự dễ bị tổn thương:
Phần mềm chưa vá lỗi (outdated software).
Mật khẩu yếu, dễ đoán.
Không mã hóa dữ liệu.
Không có firewall hoặc hệ thống bảo vệ.
3. Rủi ro (Risk) — Là gì?
Định nghĩa: Rủi ro là khả năng mối đe dọa khai thác thành công lỗ hổng và gây thiệt hại cho tổ chức.
Hiểu đơn giản: Xác suất và tác động nếu mối đe dọa lợi dụng được điểm yếu.
Công thức khái quát:
Rủi ro = Moˆˊi đe dọa×Sự deˆ˜ bị tổn thương×Hậu quả (taˊc động)\textbf{Rủi ro = Mối đe dọa} \times \textbf{Sự dễ bị tổn thương} \times \textbf{Hậu quả (tác động)}Rủi ro = Moˆˊi đe dọa×Sự deˆ˜ bị tổn thương×Hậu quả (taˊc động)
Ví dụ rủi ro:
Mối đe dọa: Hacker.
Lỗ hổng: Mật khẩu quản trị dễ đoán.
Hậu quả: Hacker xâm nhập, đánh cắp dữ liệu khách hàng.
🌐 Mối liên hệ giữa 3 khái niệm:
Hacker muốn tấn công
Lỗ hổng trong hệ thống bảo mật
Hacker tấn công thành công, đánh cắp dữ liệu
Ransomware có thể lây nhiễm
Máy tính không có phần mềm diệt virus
Mất dữ liệu, gián đoạn hoạt động
Thiên tai (lũ lụt, động đất)
Máy chủ đặt nơi không an toàn
Mất toàn bộ hệ thống, mất dữ liệu
Nhân viên bất mãn có thể rò rỉ thông tin
Không kiểm soát quyền truy cập dữ liệu nội bộ
Rò rỉ thông tin khách hàng, vi phạm pháp lý
4. Ví dụ thực tế minh họa:
Tình huống
Mối đe dọa
Lỗ hổng (Dễ bị tổn thương)
Rủi ro
Website bị tấn công từ chối dịch vụ (DDoS)
Tấn công DDoS
Không có hệ thống chống DDoS
Website ngừng hoạt động, mất khách hàng
Rò rỉ dữ liệu khách hàng qua email
Hacker lừa đảo (Phishing)
Nhân viên không được đào tạo an ninh
Hacker chiếm quyền email, lấy thông tin khách hàng
Phần mềm nội bộ bị chiếm quyền điều khiển
Mã độc (Malware)
Không cập nhật bản vá bảo mật
Hacker kiểm soát hệ thống, đánh cắp dữ liệu nhạy cảm
Mất dữ liệu do lỗi phần cứng
Hỏng hóc máy chủ
Không sao lưu (backup)
Mất toàn bộ dữ liệu, ảnh hưởng kinh doanh
🎯 Cách quản lý và giảm thiểu:
Mối đe dọa
Giải pháp giảm thiểu
Hacker, mã độc
Firewall, phần mềm diệt virus, cập nhật hệ thống
Tấn công mạng (DDoS)
Dùng dịch vụ chống DDoS, Cloudflare, AWS Shield
Nhân viên nội bộ (insider threat)
Quản lý quyền truy cập, theo dõi hệ thống, đào tạo bảo mật
Lỗi hệ thống, thiên tai
Backup, máy chủ dự phòng, đặt máy chủ ở nơi an toàn
✅ Kết luận:
Mối đe dọa: Là thứ có thể tấn công bạn.
Sự dễ bị tổn thương: Là điểm yếu mà mối đe dọa có thể lợi dụng.
Rủi ro: Kết quả có thể xảy ra khi mối đe dọa tấn công vào điểm yếu.
Last updated