Xử lý sự cố mạng

🚨 Hướng dẫn Cơ bản về Xử lý sự cố mạng (Network Troubleshooting)


1. Xử lý sự cố mạng là gì?

Xử lý sự cố mạng (Network Troubleshooting) là quá trình tìm kiếm, xác định và khắc phục lỗi kết nối mạng (Internet, LAN, Wi-Fi, mạng nội bộ,...).

➡️ Mục tiêu: Khôi phục kết nối mạng để hệ thống hoạt động bình thường.


2. Các vấn đề mạng phổ biến

Vấn đề

Nguyên nhân thường gặp

Không vào được Internet

Mất tín hiệu từ nhà cung cấp (ISP), lỗi modem/router, lỗi IP.

Kết nối Wi-Fi chập chờn, yếu

Tín hiệu yếu, nhiễu sóng, quá nhiều thiết bị kết nối, router hỏng.

Mạng nội bộ (LAN) không thấy nhau

Sai IP, sai cấu hình mạng, lỗi cáp mạng, lỗi switch/hub.

Không nhận được IP tự động

DHCP server bị lỗi hoặc chưa cấu hình.

Website không tải được

DNS lỗi, website bị sập, lỗi trình duyệt.

Mạng chậm

Quá tải băng thông, virus, phần mềm nền ngốn mạng, lỗi thiết bị.


3. Quy trình các bước xử lý sự cố mạng (Các bước vàng) 🛠️

Bước 1: Kiểm tra phần cứng (Hardware)

  • Kiểm tra modem, router, switch, cáp mạng.

  • Đảm bảo cáp mạng cắm chắc, không gãy đứt.

  • Đảm bảo thiết bị bật nguồn, đèn tín hiệu bình thường.

Bước 2: Kiểm tra kết nối thiết bị

  • Kiểm tra thiết bị đã kết nối Wi-Fi hoặc cắm dây LAN đúng chưa.

  • Kiểm tra biểu tượng mạng trên thanh Taskbar:

    • ⚠️ Có dấu chấm than: Có kết nối nhưng không ra Internet.

    • ❌ Có dấu X: Không có kết nối.

Bước 3: Kiểm tra cấp phát IP

  • Kiểm tra xem máy có nhận IP chưa:

    • Windows: Mở CMD → ipconfig

    • Linux/Mac: Terminal → ifconfig hoặc ip addr

  • Nếu IP dạng 169.x.x.x → lỗi không nhận IP từ DHCP.

Khắc phục:

  • Thử lệnh: ipconfig /releaseipconfig /renew

  • Kiểm tra dịch vụ DHCP trên router.

Bước 4: Kiểm tra kết nối đến modem/router

  • Ping thử gateway:

    bashCopyEditping 192.168.1.1 (hoặc IP router bạn đang dùng)
    • Nếu ping không được: Lỗi giữa máy và router.

    • Nếu ping được: Kết nối nội bộ ổn, kiểm tra tiếp Internet.

Bước 5: Kiểm tra DNS

  • Dùng lệnh ping:

    bashCopyEditping 8.8.8.8 (DNS Google) 
    ping www.google.com
  • Nếu ping IP được, ping domain không được → Lỗi DNS.

  • Khắc phục: Đổi DNS:

    • Google DNS: 8.8.8.88.8.4.4

    • Cloudflare DNS: 1.1.1.1

Bước 6: Khởi động lại thiết bị mạng

  • Tắt/bật lại Modem/Router (Power Cycle).

  • Khởi động lại máy tính/điện thoại.

Bước 7: Kiểm tra với nhà mạng (ISP)

  • Liên hệ nhà mạng để xác nhận có sự cố tổng hay bảo trì không.


4. Các công cụ kiểm tra mạng hữu ích (Miễn phí)

Công cụ

Chức năng

ping

Kiểm tra kết nối mạng và độ trễ.

tracert (Windows) / traceroute (Linux/Mac)

Kiểm tra đường đi của gói tin, phát hiện điểm tắc nghẽn.

ipconfig (Windows) / ifconfig (Linux/Mac)

Kiểm tra cấu hình IP, subnet, gateway.

nslookup hoặc dig

Kiểm tra phân giải DNS.

Speedtest.net hoặc fast.com

Đo tốc độ mạng thực tế.

Wireshark

Phân tích gói tin mạng (cho chuyên sâu).


5. Một số tình huống thực tế và cách khắc phục

Tình huống

Cách xử lý

Mạng Wi-Fi có dấu chấm than, không vào được

Kiểm tra IP, thử ping gateway, đổi DNS, reset router.

Máy không nhận IP

Kiểm tra cáp, reset DHCP, gán IP tĩnh để kiểm tra.

Mạng nội bộ không thấy nhau

Kiểm tra cùng dải IP, cùng Workgroup, bật "Network Discovery".

Internet chậm

Kiểm tra số lượng thiết bị dùng mạng, kiểm tra virus, liên hệ nhà mạng.

Không vào được web

Kiểm tra DNS, thử đổi DNS Google/Cloudflare, kiểm tra trình duyệt.


6. Lưu ý phòng tránh sự cố mạng

  • Cập nhật firmware cho Router, Switch định kỳ.

  • Đặt mật khẩu mạnh cho Wi-Fi, không để ai cũng vào được.

  • Sử dụng Firewall để bảo vệ mạng.

  • Kiểm tra virus/malware thường xuyên.

  • Không tải phần mềm lạ dễ bị cài mã độc chiếm dụng mạng.


Kết luận:

  • Xử lý mạng cần tư duy hệ thống, đi từ phần cứng → phần mềm → dịch vụ.

  • Luôn kiểm tra theo quy trình từ đơn giản đến phức tạp.

  • Sử dụng công cụ hỗ trợ để nhanh chóng xác định nguyên nhân

Last updated